Türk milliyetçiliğinin en önemli isimlerinden biri olan Ziya Gökalp, sadece Türkiye'de değil, Türk dünyasında da büyük bir etkiye sahip olmuştur. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün fikir babası olarak kabul edilen Gökalp, eserleri ve düşünceleriyle Türk milletinin birlik ve beraberliğini güçlendirmeye çalışmıştır. Bu makalede, Ziya Gökalp’ın hayatı, eserleri ve Türk düşüncesine katkıları incelenecektir.
Ziya Gökalp Kimdir?
Ziya Gökalp, 1876 yılında Diyarbakır’da doğmuştur. Genç yaşlarından itibaren edebiyata ve toplumsal meselelere ilgi duyan Gökalp, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş döneminde yaşanan siyasi ve sosyal karışıklıklara tanık olmuştur. Bu dönemde, Türk milletinin yeniden dirilişi için bir şeyler yapma ihtiyacı duymuş ve bu amaçla yazılar yazmaya başlamıştır.
Ziya Gökalp’ın Düşünceleri
Ziya Gökalp’ın düşünceleri, Türk milletinin tarihsel ve kültürel birliğini vurgulamıştır. O, Türk milletinin Orta Asya’dan geldiğini ve Türk kültürünün İslam medeniyetiyle harmanlandığını savunmuştur. Gökalp’a göre, Türk milleti, ortak bir tarih, dil ve kültürle bir araya gelmiş bir topluluktur.
Ziya Gökalp’ın en önemli düşüncelerinden biri de "Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak" tezidir. Bu teze göre, Türk milletinin modernleşmesi için öncelikle kendi kökenlerine dönmesi, İslam dinine bağlılığını koruması ve çağın gerektirdiği bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip etmesi gerekmektedir.
Ziya Gökalp’ın Eserleri
Ziya Gökalp, çok sayıda eser vermiştir. Bu eserlerin başlıcaları arasında "Kızıl Elma", "Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak", "Yeni Hayat", "Türk Töresi" ve "Türkçülüğün Esasları" ve dahası sayılabilir. (Kitaplarının büyük çoğunluğunu okumuş bulunmaktayım. Ancak beni en çok etkileyen eserlerden örnek vereceğim.)
- Kızıl Elma: Bu eserinde Gökalp, Türk milletinin gelecekte büyük bir medeniyet kuracağı ümidini dile getirmiştir.
- Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak: Gökalp’ın en ünlü eserlerinden biri olan bu kitapta, Türk milletinin modernleşme süreci için bir yol haritası çizilmiştir.
- Yeni Hayat: Bu şiir kitabında Gökalp, milliyetçi ve sosyalist duygularını dile getirmiştir.
Ziya Gökalp’ın Türk Düşüncesine Katkıları
Ziya Gökalp, Türk düşüncesine çok önemli katkılar sağlamıştır. O, Türk milliyetçiliğini bilimsel bir zemine oturtmuş ve bu düşünceyi geniş kitlelere yaymıştır. Gökalp’ın fikirleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda ve gelişmesinde büyük rol oynamıştır.
Ziya Gökalp, Türk milletinin birlik ve beraberliği için çaba göstermiş önemli bir düşünür, sosyolog ve yazardır. Eserleri ve düşünceleri, günümüzde de hala güncelliğini korumaktadır. Ziya Gökalp’ın mirası, Türk milliyetçiliğinin temel taşlarından biri olarak kabul edilmektedir.
Not: Bu makaleyi, bugün tekrardan okuma fırsatı bulduğum Ziya Gökalp’ın Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak adlı eserine ithafen yazdım. Bilginize saygılarımla iyi okumalar dilerim.
