HAYVAN HAKLARI YASASI

Ekolojik dengede çok önemli bir yere sahip olan hayvanlar geçmişten günümüze yeme içme alet yapımı binek yük taşıma gibi insanların hayatının her alanında yer kaplamıştır. İnsanların hayvanlar ile arasındaki bu etkileşim toplumların hayvanların hukuki statülerini belirlemesine yol açmıştır.

Modern dünya üzerinde hayvanların korunmasına ilişkin hukuksal düzenlemeler, 19. yüzyıla dek uzanmakla birlikte, Türkiye’de hayvanların korunmasına ilişkin yasal düzenleme ise 21. yüzyıl başında gerçekleştirilmiştir. 2004 yılında yürürlüğe giren HAYVANLARI KORUMA KANUNU hayvanlara karşı yapılan davranışları suç değil kabahat olarak nitelendirmiş ve idari para cezası öngörmüştür. İdari para cezası yaptırımı yeterince caydırıcı olmadığını yetersiz kaldığını ve son yıllarda ülkemizde hayvanlara karşı yapılan davranışlardan bu kanunda eksiklikler olduğu açıkça gözler önüne serilmiştir. Türk Ceza Kanunu’nda yapılan düzenlemeler hayvanları nesneleştirilmiş, insanlara ait bir eşya olarak nitelendirilmiştir. Herhangi bir durumda hayvan sahibinin savcılığa suç duyurusunda bulunması üzerine dava açılır. Savcılığın kendiliğinden soruşturma yapma yetkisi yoktur. Yani TCK’da Hayvan haklarını değil hayvan sahibini olan insanları korumaya almıştır.

Son günlerde Hayvanları Koruma Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısıiçin mecliste birtakım çalışmalar yürütülmektedir. Taslak metnin içerisinde sahipli sahipsiz hayvan ayrımının kalktığını, hayvanlara yönelik kastenöldürme, nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldürme, bir hayvan neslini yok etme, işkence etme, acımasızca veya zalimce muamelede bulunma, cinsel ilişki ve hayvan dövüştürme fiillerinin idari yaptırım kapsamından çıkarılarak adli yaptırıma bağlanması öngörülmüştür.

Bir ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldüren kişiye, 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezası nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişi 1 yıldan 5 yıla kadar hapis, bir hayvan neslini yok eden kişi 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması;  Bir ev hayvanına veya evcil hayvana işkence eden veya acımasız ve zalimce muamelede bulunan kişi, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası, dövüştüren kişi 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılması öngörülen yaptırımlar arasında yer almaktadır.

Aynı şekilde ;Hayvanlarla cinsel ilişkide bulunan kişi, 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 100 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılması;bu suçun birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenmesi durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılması ;Suçun veteriner hekim, veteriner sağlık teknisyeni, hayvan koruma gönüllüsü, hayvan koruma derneği üyeleri, hayvan koruma vakfı üyeleri veya hayvanlara bakmak yahut onları korumakla görevlendirilen kişiler tarafından işlenmesi durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılması hususları görülmektedir. Taslak metni CMK açısından incelersek 1 yılın altında kasten işlenen suçlar adli para cezasına çevirdiği ve Dolayısıyla 6 ay hapis cezası mahkemelerce adli para cezasına çevrilebileceği ;  dolayısıyla işbu Suçlar karşılığında öngörülen yaptırımlar etkili olmayacağı açıkça belli oluyor.

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurulması ve ayrıca sokak hayvanlarının rehabilitasyonu ev ve süs hayvanı satışı yapan yerlerde yırtıcı, saldırgan ve zehirli hayvanların satışının engellenmesi ve meskenlerde hayvan barındırılması ile ilgili düzenlemeler de tasarıda belirtilmiştir.

Kanaatimizce de  CMK hükümleri de göz önüne alındığında söz konusu cezaların uygulamasında problem yaşanacağı ve bu haliyle cezanın mahiyetinin pek de kuvvetli olamayacağı aşikardır. Bu sebeple ya bu hususla alakalı CMK’ya özel hüküm tatbik edilmeli ya da Mevcut tasarıdaki ceza oranları artırılmalı ve böylece caydırıcı etkisi kuvvetlendirilmelidir.

Evrende yaşayan tek canlı türünün insan olmadığını; bitkiler ve diğer hayvanlar aleminin de yaşayan varlıklar olduklarını idrak edemeyen bir kısım kimselerin işledikleri bu suçlar cezasız kalmamalıdır.

UNUTMAYIN, ONLAR OLMAZSA BİZLER DE OLMAYIZ.

O YÜZDEN HER TÜRLÜ BİTKİ VE HER TÜRLÜ HAYVANIN YERYÜZÜNDE DEVAMLILIĞINI KORUMAK İÇİN ELİMİZDEN GELENİ YAPMALI, ONLARA BİZİMLE BİRLİKTE HAYAT SÜRDÜKLERİ VE BİZE ARMAĞAN ETTİKLERİ İÇİN HER ZAMAN MÜTEŞEKKİR OLMALIYIZ.