Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü'nün bütçesinden karşılanmak üzere proje kapsamında 2018 yılında 9 ilçede 75 üreticiye 3 bin 109 adet şıralık, kurutmalık ve karadut çeşitlerinden dut fidanı dağıtımı gerçekleştirildi. Dikilen dutların 5 yıl boyunca takibi ile üretim aşamasındaki problemlerin çözümü konusunda çalışma yapıldı.
Tarım ve Orman İl Müdürü Tahir Macit, dut bahçelerinin kurulmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, "Geçen yıl Arguvan ilçesinde 4 üreticiye 100 dekar alanda 'Modern Kapama Karadut Bahçe Tesisi' Bakanlığımızın yüzde 75 hibe desteğiyle kuruldu. İlimizde kayısı, kiraz, elma gibi meyvelerin yanında dut üretimi de yapılıyor. Dut hem geleneksel hem de sanayi tesislerinde işlenerek çeşitli ürünlere dönüştürülüyor. Malatya, Türkiye'de önemli pekmez üreticilerinden biri. Kentin ekonomisi kayısıya dayalı ancak biz iklime dayalı riskleri azaltmak, ürün çeşitliliğini arttırmak amacıyla çeşitli ürünler yetiştiriyoruz" ifadelerini kullandı.
"5 milyon dolarlık kuru dut ihracatı yapıldı"
Kayısının yetişmediği don çukuru olan alanlara farklı türden meyve ve diğer tarım ürünlerini denediklerine dikkat çeken Macit, "İlkbahar geç donlarından etkilenmeyen ürünlere yöneldik. 3-5 yılda bir zirai don meydana geliyor. Bazı bölgelerimizde 3 yıl don oluyor, 1 yıl kayısı tutuyor ve ekonomik verim sağlanamıyor. Biz de ilkbahar geç donlarından etkilenmeyen ürünlere yöneldik. Dut her yıl düzenli meyve veren, hasadı birkaç kez yapılan ürün. Dut ağustos ayına kadar meyve vermeye devam eder. İlimizden 2020 yılında 44 ülkeye 5 milyon dolarlık kuru dut ihracı yapıldı. Kentte üretilen dut yeterli gelmiyor. İhracatçılarımız civar illerden de üretilen dutları hem sanayide işliyor hem de ihraç ediyor. Dut ihracatında Malatya önemli merkez. İhracat arttıkça, çiftçiler para kazandıkça atıl arazilerde dut bahçeleri kurmaya devam edeceğiz. Dut toprak seçiciliği bulunmayan kanaatkar bir bitki, zirai ilaç atılmıyor. Kentte yaygın bir hastalığı ve zararlısı yok" dedi.
Proje Koordinatörü Ziraat Mühendisi Badin Kılıç ise Arguvan ilçesine bağlı Karababa kırsal mahallesinde 50 dekara, ilçe genelinde ise toplamda 100 dekara dut fidanı dikiminin yapıldığını belirtti.
Üretici Mehmet Emin Karaaslan da, geçmiş yıllarda arazisine arpa ve buğday ektiğini ve randıman alamadığını ifade ederek, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ilgilileriyle yaptığı görüşmeler neticesinde dut ekmeye karar verdiğini belirtti. Karaaslan, "İlk önce pekmez üretmeyi, daha sonra da kuru dut yapmayı planlıyorum. Kuru dut daha karlı olursa tamamen kuru dut üreteceğim" şeklinde konuştu.
